Evde Rutubet ve Küf Neden Olur? Nasıl Çözülür?
Evdeki nem yükselmeye başladığında bunu hemen anlarsınız. Pencerelerde buğu oluşmaya, nemli duvarlardan küf kokusu gelmeye başlar, hatta cildinizde hafif ıslaklık hissetmeye başlarsınız.
Eğer uzunca bir süredir nem yüksek ise, tavan veya duvar bulunduğu bölge renk değiştirmeye ve giderek belirginleşmeye başlar. Nem lekeleri, küften çürüyen ahşap malzemeler, yavaş yavaş nemin evinizi ele geçirmeye başladığının ilk işaretleridir. Hiç bir işaret (henüz) ortaya çıkmamış dahi olsa evinizin neminin yüksek olduğunu düşünüyorsanız düzenli şekilde ölçüm yapmalı ve kontrol etmelisiniz.
Nem oranı dengelenmiş bir ortamda yaşamak sizi hem fiziki hem de mental açıdan çok daha iyi hissettirecektir. Isınmak için ödediğiniz faturalardaki azalma da hoş bir ödül olacaktır.
Nem Oranını Azaltmak
Tabi ki ilk olarak yapılması gereken evdeki nem oranını neyin arttırdığının doğru şekilde gözlemlenmesi olacaktır.
Her şeyden önce nem ile ilk mücadele yolu tabiki nemli bölgeyi havalandırmak olmalıdır. Özellikle de su buharının sıklıkla ortaya çıktığı mutfak ve banyolara dikkat edilmelidir. Havalandırma amaçlı bir fan veya aspiratör varsa çalıştırılmalıdır. Bu cihazlar çalışmıyorsa mutlaka bir elektrikçiye gösterilmelidir. İmkan varsa pencere açılmalı ve yeterli süre açık bırakılmalıdır. Ocakta pişirilen yemek, banyoda özellikle sıcak su ile alınan uzun bir duş, çalıştırılan bulaşık makinesi veya uzunca süre açık bırakılan bir su ısıtıcısı havada bulunan su buharı miktarını arttıracaktır.
Evde yaşayan insan sayısı da nem oranına önemli miktarda etki etmektedir. Örneğin yetişkin bir insanın nefes alış verişi bir saatte yaklaşık çeyrek su bardağı kadar nem yaratmaktadır.
- Mutfakta yemek pişirirken tencerenin kapağını kapalı tutmayı deneyin.
- Havalandırmak için pencereniz var ise açmayı unutmayın.
- Dışarı hava akışını sağlayan fan veya aspiratör tarzı bir cihazınız varsa mutlaka çalıştırın.
- Ev içi sıcaklığını arttırmayı deneyin çünkü sıcak hava daha fazla su buharı taşıma kapasitesine sahiptir. (Bağıl nem sıcaklık arttıkça düşer.)
- Soğuk suyla ve daha kısa süreli duşlar alın. Bunun yanında düşük basınçlı su başlıkları veya daha basitinden su musluğunu daha az açmak büyük fark yaratacaktır.
Evin iç sıcaklığı ile dış mekan sıcaklığı arasındaki fark da nem oranını arttıran bir etmendir. Evinizi tavsiye edilenden daha serin tutuyorsanız kombide veya klimada yapacağınız küçük bir artış belki de daha büyük maliyetli bazı çözümlerden önce sorununuzu çözecektir.
Evde nemi önlemek için neler yapılabilir?
- Çamaşırları dışarıda kurutun ve havalandırın,
- Evdeki çiçek ve bitkileri imkanınız varsa dışarıya çıkarın. Unutmayın özellikle yoğun miktarda bitki ve çiçeği evde bulunduruyorsanız evdeki neme yaptığı etki azımsanamayacak kadar çoktur. Ayrıca bitkilerinizi gereğinden fazla sulamadığınızdan emin olun.
- Yeni kesilmiş odunlar ciddi miktarda nem barındırırlar, evin içinde bulundurmadığınızdan emin olun.
- Bina oluk ve su giderlerinin tıkalı olmadığını düzenli olarak kontrol ettirin,
- Bina izolasyonunun doğru yapıldığından,
- Pencere çerçeve ve köşelerinden evin içine su sızıntısı olmadığından emin olun.
Bu son saydığımız yapısal sorunlardan kaynaklı yüksek nem sorunu yaşıyorsanız kalıcı çözümler üretene kadar nem alıcı cihaz kullanmayı deneyebilirsiniz. Gün ışığı görmeyen ve dışarıya açılan havalandırma penceresi olmayan oda veya bodrum gibi mekanlarda da nem alma cihazı kullanmak büyük fark yaratacaktır.
Nem Alıcı Tablet & Nem Alma Cihazı
Pek çok farklı türde nem alıcı cihaz bulmak mümkündür. Taşınabilir küçük olanların yanında tüm ev için kullanılabilecek büyük sistemler de mevcuttur. Ancak temelde üç farklı teknoloji mevcuttur.
- Kurutucu kimyasallar veya doğal olarak nemi hapseden kimi maddeler yardımı ile nem azaltan ürünler mevcuttur. Bu ürünler basit elektronik sistemler ile birleştirilebildiği gibi kimi zaman da sadece küçük bir paket içine konan silika jel de olabilirler. Bu tarz ucuz ve basit sistemler özellikle kiler veya çamaşırlık gibi penceresiz küçük odalarda ya da giysi dolap ve çekmecelerinde oldukça işe yaramaktadır. Nem alma tableti örnekleri için tıklayın.
- Mekanik nem alıcı cihazlar aslında evinizdeki buzdolabı veya klima cihazına benzer bir sistem ile çalışmaktadırlar. Nemli hava soğutulmuş metal plakaların arasında geçirilir, havadaki su buharı bu plakaların arasında su damlacıklarına dönüşür ve oluşan bu su damlaları bir su tankında biriktirilir. Yüksek nem bulunan büyük mekanlarda kullanmak için ideallerdir, ancak çalışma prensibi gereği sıcak mekanlarda verimlilikleri artarken soğuk mekanlarda yeterli performansı veremeyebilirler.
- Peltier tipi nem alıcı cihazlar ise, termo-elektrik sistemler de denilen ve elektriğin ısıya dönüştürülmesi yardımı ile ortaya çıkan sıcaklık farkı yardımı ile nem emici sistemlerdir. Bu tarz sistemleri görece büyük mekanlarda kullanmak daha doğru olacaktır. Ancak enerji kullanım oranlarının yüksek olacağını da belirtmek gerekir.
Nemi azaltmak için evde yapılabilecek düzenlemeler
- Halı su buharı tutabilir. Eğer pek çok farklı yol denemiş ancak başarılı olamamışsanız, halılarınızı değiştirmeyi düşünebilirsiniz. Bunun bir faydası da nemi seven ve halılarda yaşayan maytlardan kurtulacak olmanızdır.
- Özellikle evin içinden geçen soğuk su borusu varsa bu boruları izolasyon malzemesi ile giydirmek, terleme sonucu oluşacak nem ihtimalini azaltacaktır.
- Aynı şekilde pencere ve pencere altı mermerinin etrafında da bu şekilde terleme ile nem oluşma ihtimali vardır.
- Yıpranmış silikonların yeniden çekilmesi (Silikon Nasıl Çekilir?) veya yıpranmış pencere fitillerinin yenilenmesi bu sorunu önleyecektir. Bu basit çözümler ısınma maliyetlerinizi de düşürecektir.
- Duvar kaplama kağıtları da su buharı tutabilir hatta daha önemlisi su buharının duvarlardan dışarı çıkmasını engelleyebilir. Nem duvar kağıdında hapsolduğunda duvar ile kağıt arasında hızla küf oluşacaktır. Böyle bir durum olduğunu düşünüyorsanız duvar kağıtlarında değişiklik zamanı gelmiştir. Duvar Kağıdı Nasıl Sökülür?
Burada anlattığımız çözümlerin bazıları maliyetli olabilir. Ancak gün sonunda ısınma ve olası sağlık problemlerinin çıkaracağı maliyetlerden sizi kurtaracaktır. Unutmayın bir evde ideal nem oranı yazları %60’dan az olmalıdır. Kışları ise, %25 ile %40 arasında olması idealdir. Uyuduğunuz ortamda tüm yıl boyunca nem oranını %50 civarında tutmak toz maytları ve alerjenlerin oluşmasını önler ve çok daha rahat uyumanızı sağlar.
Evde Rutubet ve Küf için Öneriler yazısını beğendiyseniz diğer yazılarımız için tıklayın!
Kapak Fotoğrafı – Nithya Ramanujam on Unsplash